657 Sayılı Devlet Memurları
Kanunun 202. Maddesi gereği tüm devlet memurlarına verilen Aile yardımı, 1989 yılında değiştirilerek; devlet
memurlarının çocuklarına yapılacak yardım paralarının maaş bordrolarında hesaplanma
yöntemi bildirilmektedir.
Devlet memurlarının günlük hayatı içerisinde yaşam
standartlarının arttırılması açısından maaşlarında yapılan bir takım ödenekler
bulunmaktadır. Özellikle memurların yapılan maaş hesaplamalarında farklı
gösterge rakamları ile ayrılan ödenekler, bordrolarda kalem kalem ayrılarak hesaplamalar
yapılmaktadır. Şu an itibari ile yapılan hesaplamalarda kişilerin maaş
bilgilerinin nüfus dairesine bağlanması ile birlikte, Mernis kayıt sisteminden
belirlenen kişilerin yaşları ile otomatik hesaplamalar yapılabilmektedir. Bu ödemeler
ayrı kalemler üzerinden hesaplanarak bordroya dahil edilmektedir. Devlet
memurlarına ödenecek çocuk yardımlarının hesaplamalarında farklılık vardır.
Çocukların yaşları oranında belirlenen ve hesaplamalarda kullanılan göstergeler
değişiklik göstermektedir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunlarının çıkışından
sonra, ilerleyen yıllar içerisinde zamanın ekonomik şartlarına göre bazı
maddeler üzerinde değişiklikler yapılmıştır.
Hesaplamaların
yapılması işleminde devlet memurlarına ödenen çocuk yardımında yaşları altı
(6) olana kadar çocukların gösterge kat
sayılara beş yüz (500), 6 altı ve üzeri olan çocukların yardım hesaplamalarında
ise iki yüz elli (250) gösterge kat sayısı uygulanmaktadır. Maaşlarda yapılan
hesaplama yöntemleri tüm memurlar için aynı statüde hesaplanır. Derecelerden ve
makamlardan etkilenme bu hesaplamalarda etki yapmaz. Hesaplama yöntemi ise o
döneme ait maaş katsayısı ile verilecek çocuklar için gösterge oranlarının
çarpılması sonucu ortaya çıkan rakamlardır. Çocuğun yaşı altı (6) olanak kadar
ilk gösterge puanından, altı (6)’dan sonra ise ikinci göstergenin katsayı ile
çarpımı yöntemi ile hesaplanmaktadır. Kanun kapsamında belirtilen maddeler
arasında yer alan detaylar ise şu şekildedir; “ Devlet memurunun, geçimini
sağladığı üvey çocukları için de bu ödenek verilir. Aile yardımı ödenekleri hiç
bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve borç için haczedilemez.”
İbareleri yer almaktadır. Memurların haciz işlemlerinde yapılan hesaplamalarda
bu tarzdaki ödemeler çıkarılır ve haciz ödeme oranları bu işlemler sonucunda
maaşta kalan kısmı ile hesaplanmaktadır.
Devlet
kurumlarında çalışan memurların çocuk yardımı alamayacak duruma gelmeleri ise
yine kanunlar ile belirtilmiştir. Devlet memurlarının çocukları evlenmeleri
durumunda bu yardım ödenmez. Kanunda belirtilen hali ile 25 yaşını dolduran
çocuklara devlet tarafından çocuk yardımı ödenmez. Ancak bu kısım için ayrı bir
değişiklik yapılmıştır. 2005 yılında yapılan düzenleme ile 25 yaşını bitirse
dahi evlenmeyen kız çocuklarına veya çalışamayacak derecede malül olan ( bu
durumda olan çocuklar için resmi sağlık kurulu tespiti istenilmektedir.)
çocukların yardım paraları kesilemez, ödenmesi devam eder. Öğrenim görürken
tatilde çalışan çocuklar haricinde kendi hesaplarına ticaret kazancı yapan
çocuklara ödeme yapılmaz. Devlet memurlarının aldığı çocuk yardımı parası
haricinde çocukları için Burs alan ve Devletçe okutulan çocukların, çocuk
yardım paraları kesilmektedir. Son dönemlerde yapılan Sayıştay denetimlerinde
bu konuda birçok kişinin fazladan ödeme aldığı tespitinin ardından, kişilere
yönelik olarak çıkarılan kişi borçları ile birlikte geri ödemelerin yapılması
sağlanmaktadır.
Devlet
memurlarının sosyal hayata uyum sağlamaları, maaşlarında görülen bazı
eksilmelerin bu şekilde giderilmesi amacı ile yapılan bu tür yardımlar Sosyal
Yardımlar adı altında gösterilmektedir. Yine kanunlar çerçevesinde belirlenen
maddelerin detayları arasında yer alan bir konu ise sözleşmeli devlet
memurlarında çocuk yardımlarının oranlarında Bakanlar Kurulunun onayınca
verilecek olan artışlar görülebilmektedir. Şu an için böyle bir uygulama her ne
kadar kanunlar çerçevesi içerisinde belirtilse dahi, henüz böyle bir uygulama
yapılmamıştır.
farklı bir gezinti için sizde buyurun. Acaba bu hafta ne var BilgiMinik